Onderzoeken bij reuma

Uitslagen van onderzoeken worden dagelijks bekeken door een reumatoloog. Als daar reden toe is, zal een reumatoloog direct met u contact opnemen. In alle andere situaties, zal uw reumatoloog de uitslagen bespreken tijdens uw volgende afspraak. U kunt uw uitslagen ook zelf bekijken in Mijn Dijklander.

Hier vindt u een overzicht van onderzoeken die met enige regelmaat worden verricht of aangevraagd door de reumatoloog.

Onderzoek van bloed en urine

Onderzoek van bloed en urine kan helpen bij het stellen van een diagnose en is belangrijk voor het controleren op veiligheid van medicatie. Meer informatie over bloedprikken vindt u hier. U kunt hier ook een afspraak maken. Voor de meeste onderzoeken is het niet nodig om nuchter te zijn. Als dat wel nodig is zal uw reumatoloog dat erbij vermelden.

Gewrichtspuncties

Reuma kan ervoor zorgen dat gewrichten ontsteken en opgevuld raken met vocht. Soms kan de reumatoloog voorstellen het gewricht aan te prikken: een punctie. Tijdens een punctie kan vocht worden verkregen. Dit vocht kan worden onderzocht. De reumatoloog kan bijvoorbeeld kijken naar jichtkristallen of het laten kweken voor bacteriën. Ook kan tijdens een punctie medicatie in het gewricht worden gespoten. Dit kan de ontsteking in dat gewricht remmen. Soms zal de reumatoloog ervoor kiezen geen medicijn te injecteren. Puncties kunnen ook worden gedaan in slijmbeursen of vocht rondom pezen.

Een punctie leidt zelden tot problemen (complicaties). Een punctie kan pijn doen. Vaak valt dit mee. De huid wordt goed schoongemaakt voor de punctie. Toch is er een heel kleine kans dat een bacterie van de huid in het gewricht komt (na 1 tot 4 op 1000 puncties). Dit is een ernstig probleem. Langdurige behandeling met antibiotica is dan nodig.

Echografie

Gewrichten, pezen en spieren: op elke polikliniek is er een apparaat om echo’s te maken. Een echo kan helpen om ontsteking aan te tonen of uit te sluiten. Ook kan de echo helpen bij het vinden van de juiste plek voor een punctie (zie boven). Het is niet altijd nodig om een echo te maken.

echo

Nagelriemonderzoek (capillaroscopie)

Een aantal vormen van reuma verandert de bindweefsels en kleine bloedvaten. Deze kleine bloedvaten kunnen in beeld worden gebracht door een nagelriemonderzoek. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door een reumatoloog. Het duurt 20 minuten. Er zijn geen mogelijke complicaties aan verbonden.

Ter voorbereiding wordt u gevraagd vanaf 2 weken voorafgaand aan het onderzoek:

  • Niet naar een manicure te gaan
  • De nagelriemen niet naar achter te duwen
  • Geen nagellak of gelnagels te gebruiken.

Ook wordt u gevraagd vanaf 2 uur voor het onderzoek niet te roken.

nagelriem

Schirmer tranentest

Sommige vormen van reuma kunnen de traanklieren aantasten. Het meest bekende voorbeeld hiervan is de ziekte van Sjögren. De Schirmer tranentest is een manier om te meten hoeveel traanvocht uw traanklieren nog aanmaken. Er worden twee kleine papieren stripjes aan de oogleden gehangen. De stripjes absorberen het traanvocht. Na maximaal 5 minuten wordt gemeten hoeveel traanvocht zichtbaar is in de stripjes. Dit onderzoek wordt door een spreekuurassistent uitgevoerd op de polikliniek. Er zijn geen risico’s aan dit onderzoek gebonden.

tranentest

Lipbiopt

Als uw reumatoloog denkt dat er sprake kan zijn van de ziekte van Sjögren, kan hij of zij voorstellen een lipbiopt te laten afnemen. In ons ziekenhuis wordt het lipbiopt afgenomen door een KNO arts. De KNO arts maakt een klein sneetje in uw lip en neemt een beetje materiaal uit uw lip. In dit materiaal zitten kleine speekselklieren. Deze kunnen worden bekeken onder de microscoop. Dit onderzoek kan bevestigen dat u de ziekte van Sjögren heeft. Het is niet altijd nodig om een lipbiopt af te nemen.

Er zijn voor deze ingreep geen voorbereidingen nodig. Het is beter geen lipstick te dragen. Na de behandeling blijft de lip nog enige tijd gevoelloos. Dit duurt meestal een paar uur. Ook kan de lip nog een paar dagen gevoelig blijven. De hechtingen lossen binnen één week vanzelf op.

Bij iedere ingreep kunnen complicaties ontstaan. In de praktijk zijn complicaties na een lipbiopt zeldzaam. Er kan een bloeduitstorting ontstaan. Deze trekt vanzelf weer weg. Soms blijft de lip op de plaats van het litteken een beetje gevoelloos of tintelend. Dit gevoel verdwijnt meestal na twee maanden vanzelf. Ook kan een hard plekje ontstaan ter plaatse van het litteken in de onderlip.

Röntgenonderzoek

Röntgenfoto’s van gewrichten worden vooral gebruikt om bot te beoordelen. Röntgenfoto’s zijn 2D (tweedimensionaal). Bot kan aanwijzingen laten zien voor reuma. Beschadigingen door ontstekingsreuma worden vaak erosies genoemd. Niet iedereen ontwikkelt erosies. Ook als de röntgenfoto’s normaal zijn, kunt u reuma hebben. Ook kunnen tekenen van artrose worden gezien in de gewrichten. Daarnaast maken wij relatief vaak röntgenfoto’s van de longen. Röntgenfoto’s worden beoordeeld door een radioloog en door uw reumatoloog.

CT

Een CT-scan wordt gemaakt met behulp van röntgenstraling. CT-beelden zijn 3D (driedimensionaal). In de reumatologie worden CT-scans vaak gebruikt voor het afbeelden van gewrichten of longen. Voor de gewrichten geldt dat een CT-scan vooral de botten goed in kaart brengt. Het is meestal niet nodig een CT-scan te maken.

MRI

Op een MRI-scan kunnen vaak juist ook de weke delen worden bekeken. Voorbeelden van weke delen zijn de spieren en pezen. Ook kan een MRI-scan ontsteking in gewrichten aantonen. Wij gebruiken de MRI-scan vooral om de SI-gewrichten in de onderrug te bekijken. Ontstoken SI-gewrichten in de onderrug kunnen bijvoorbeeld passen bij de ziekte van Bechterew. Het is meestal niet nodig een MRI-scan te maken.

Folder MRI-scan

Temporalisbiopt

Bij sommige vormen van reuma kunnen de slagaders in het hoofd ontsteken. Om dit vast te stellen, kan uw reumatoloog voorstellen een stukje van de slagader (een biopt) te nemen en onderzoeken. Het biopt wordt genomen door een chirurg. Het wordt bekeken onder de microscoop en gecontroleerd op ontsteking. De uitslag wordt met u besproken door uw reumatoloog.

Folder: Arterie- / Temporalisbiopt.

PET-scan

Een PET-scan is een onderzoek dat in de reumatologie meestal wordt gebruikt om ontsteking op te sporen. Vaak gaat het dan om ontsteking van de grote bloedvaten, zoals bij arteriitis temporalis. Het is meestal niet nodig een PET-scan te maken.

Folder PET-scan

Botdichtheidsmeting (DEXA)

Reuma en medicijnen kunnen de botten verzwakken. U zult dan sneller een bot breken als u valt. Uw reumatoloog zal u daarom soms medicatie geven. Het kan ook nodig zijn de botten door te meten met een DEXA. Soms wordt een DEXA meting een paar jaar later herhaald.

Folder DEXA